Już od 24 lat są przyznawane „Paszporty Polityki”, jedne z najbardziej prestiżowych nagród kulturalnych w Polsce. Tegorocznych laureatów poznaliśmy podczas uroczystej Gali, która odbyła się w dniu 10 stycznia 2017 roku w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie.
Nagrody w poszczególnych kategoriach przyznawane są na podstawie wskazań krytyków w dziedzinach: film, teatr, sztuki wizualne, literatura, muzyka poważna, muzyka popularna i – nowej od tej edycji – kultura cyfrowa. Wyróżniają one utalentowanych, młodych twórców, którzy swoją działalnością w danym roku wywarli niekwestionowany wpływ na polską kulturę wychodząc przed szereg i tworząc nowe trendy, będąc najlepszymi ambasadorami Polski w świecie.
Nowa kategoria „Kultura cyfrowa” obejmuje wszelkie formy kultury, których wyjściową formą jest kod programowania, ze szczególnym uwzględnieniem gier wideo na komputery, konsole i urządzenia przenośne, różnego rodzaju aplikacji, różnorodnych form internetowych, VR i filmów interaktywnych.
Nagroda specjalna, jaką jest „Kreator Kultury”, trafia w ręce wybitnych twórców, za szczególne osiągnięcia w popularyzacji polskiej kultury.
LAUREACI PASZPORTÓW POLITYKI ZA ROK 2016:
FILM – Nominowani:
- Bartosz M. Kowalski,
- Jan P. Matuszyński,
- Tomasz Wasilewski,
Paszport POLITYKI otrzymał JAN P. MATUSZYŃSKI – Za najdojrzalszy artystycznie debiut ostatnich sezonów. Za twórcze poszerzenie formuły kina biograficznego oraz perfekcyjną współpracę z aktorami, której rezultatem stały się wybitne kreacje odtwórców głównych ról w filmie „Ostatnia Rodzina”. Studiował reżyserię na Wydziale Radia i Telewizji im. Krzysztofa Kieślowskiego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Sześć lat temu ukończył kurs dokumentalny w Mistrzowskiej Szkole Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy w Warszawie. Bohaterami jego często nagradzanych dokumentów są niekonwencjonalni, podejmujący trudne wyzwania ludzie z pasją. Wyróżniona w Locarno i obsypana laurami w Gdyni fabuła „Ostatnia rodzina” to najdojrzalszy, ale i najbardziej ryzykowny polski debiut ostatnich lat.
TEATR – Nominowani:
- Agata Duda-Gracz,
- Paweł Sakowicz,
- Anna Smolar,
Paszport POLITYKI otrzymała ANNA SMOLAR – Za teatr kameralny i empatyczny, z polotem i humorem podejmujący tematy zepchnięte na margines. Za konsekwentne poszerzanie teatralnego pola oraz chęć i umiejętność dialogowania z każdym odbiorcą. Polsko-francuska reżyserka teatralna. Skończyła literaturoznawstwo na paryskiej Sorbonie i szkołę aktorską przy tamtejszym Le Sudden Théâtre oraz założyła grupę teatralną La Compagnie Gochka. Polskiej widowni dała się poznać jako reżyserka spektakli niezwykle różnorodnych, jednocześnie bliskich życiu i przez to poruszających. Nominowana za bliskie życiu i przez to poruszające: „Aktorzy żydowscy” w warszawskim Teatrze Żydowskim, „Dybuk” z Teatru Polskiego w Bydgoszczy, czy zrealizowana w Centrum Nauki Kopernik „Henrietta Lacks”.
LITERATURA – Nominowani:
- Stanisław Łubieński,
- Natalia Fiedorczuk-Cieślak,
- Zośka Papużanka,
Paszport POLITYKI otrzymała NATALIA FIEDORCZUK-CIEŚLAK – Za przenikliwy portret współczesnej Polski widzianej od strony matek z wózkami, za chłodny i niebanalny obraz macierzyństwa, a także za żywy i pełen humoru literacki język w książce „Jak pokochać centra handlowe”. Jest absolwentką Akademii Pedagogiki Specjalnej i animatorką kultury. W 2012 r. nakładem fundacji Bęc Zmiana ukazała się jej książka „Wynajęcie” poruszająca problem rynku mieszkaniowego i estetyki mieszkalnictwa w Polsce, natomiast jej debiutem literackim jest nominowana do Paszportu książka „Jak pokochać centra handlowe”. Z jednej strony jest ona bezlitosnym obrazem rodzicielstwa w dzisiejszej Polsce, a z drugiej – zapisem rozpadu, nieradzenia sobie z życiem. I to już nie dotyczy tylko macierzyństwa, może być doświadczeniem każdego.
SZTUKI WIZUALNE – Nominowani:
- Alicja Bielawska,
- Roman Stańczak,
- Daniel Rycharski,
Paszport POLITYKI otrzymał DANIEL RYCHARSKI – Za intrygujące połączenie duchowości z aktywizmem, konserwatyzmu z otwartością i prowincjonalizmu z europejskością. Za nadanie całkiem nowego sensu terminowi „sztuka wiejska”. Ukończył studia w zakresie grafiki na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, a następnie doktoryzował się na Wydziale Malarstwa tamtejszej ASP. Po studiach powrócił do rodzinnej wsi Kurówko, gdzie mieszka i pracuje. Pierwszy raz o artyście zrobiło się głośno, gdy we współpracy z okolicznymi mieszkańcami zrealizował na stodołach, szopach, domach i przystankach autobusowych kilkadziesiąt murali przedstawiających hybrydalne zwierzęta fantastyczne. Wówczas pojawił się w odniesieniu do jego sztuki termin wiejski street-art.
MUZYKA POWAŻNA – Nominowani:
- Krzysztof Bączyk,
- Marzena Diakun ,
- Łukasz Dyczko,
Paszport POLITYKI otrzymała MARZENA DIAKUN – Za konsekwentny rozwój kariery i osobowości oraz za znakomite poprowadzenie „Zagubionej autostrady” Olgi Neuwirth we Wrocławiu. Dyrygenturę ukończyła z wyróżnieniem w 2005 r. w Akademii Muzycznej we Wrocławiu. Studia podyplomowe odbyła na Universität für Musik und darstellende Kunst w Wiedniu. Debiutowała w 2002 r. z Filharmonią Koszalińską. Zdobyła II nagrodę na 59. Konkursie Dyrygenckim w ramach Festiwalu Praska Wiosna (2007 r.) oraz Srebrną Batutę na IX Międzynarodowym Konkursie im. G. Fitelberga w Katowicach (2012 r.). W latach 2009–12 była pierwszym dyrygentem hiszpańskiego zespołu Smash Ensemble, z którym dokonała wielu prawykonań dzieł hiszpańskich twórców. Od września 2015 r. jest dyrygentem asystentem w Orchestre Philharmonique de Radio France.
MUZYKA POPULARNA – Nominowani:
- Taco Hemingway i Rumak,
- Raphael Rogiński,
- Wacław Zimpel,
Paszport POLITYKI otrzymał WACŁAW ZIMPEL – Za przełamywanie granic w muzyce, za autorskie, poparte świetnymi umiejętnościami łączenie różnych tradycji i szukanie w nich tego, co wspólne i uniwersalne. Klasycznie wykształcony w Akademii Muzycznej w Poznaniu – klarnecista który mógłby robić za żywą ilustrację tezy o płynności granic w muzyce. Jedną z jego pierwszych płyt był duet z Timem Daisym. Ich album „Four Walls” (2008 r.) został płytą roku w ,plebiscycie jazzowego serwisu Diapazon. W Polsce znalazł oparcie w składzie klarnetowego kwartetu Ircha, sformowanego przez Mikołaja Trzaskę. W tym roku nominowany za solowy album „Lines”.
KULTURA CYFROWA – Nominowani:
- Piotr Iwanicki,
- Michał Staniszewski,
- 11 BIT Studios,
Paszport POLITYKI otrzymał MICHAŁ STANISZEWSKI, STUDIO PLASTIC – Za udowadnianie, że gry wideo mogą łączyć elementy wszystkich dziedzin sztuki. Za konsekwencję w badaniu granic cyfrowego medium. Za artystyczną dojrzałość „Bound”, doświadczenia, które jak dotąd najpełniej uzmysławia potencjał nowej przestrzeni twórczej – wirtualnej rzeczywistości. Od lat 90. współtworzy Studio Plastic o bardzo ciekawym rodowodzie, którym jest demoscena – społeczność artystyczna zajmująca się tworzeniem, jak sam zwraca uwagę, „cyfrowej sztuki czasu rzeczywistego”. Absolwent Wydziału Matematyki Uniwersytetu Łódzkiego, jest z demosceną związany od niemal 20 lat. Wydana w 2016 r. gra „Bound”, za którą nominujemy go do Paszportu POLITYKI, pokazuje, że dziś działa w zupełnie innej skali niż kiedyś.
KREATOR KULTURY
Doroczną specjalną nagrodę POLITYKI otrzymał JAN „PTASZYN” WRÓBLEWSKI – Za bycie dobrym duchem muzyki jazzowej w Polsce od jej prapoczątków aż do dziś. Za wyprowadzenie polskiego jazzu w świat, za udział w powstaniu serii nagrań, która pod szyldem Polish Jazz przetrwała ćwierć wieku i właśnie powróciła po latach niebytu. Za to, że dla całej polskiej sceny muzycznej bywał liderem, aranżerem, organizatorem, nauczycielem i animatorem, nigdy nie traktując jazzu jako ograniczającej konwencji. I za to że nawet kiedy nie gra, to jak nikt inny potrafi o muzyce opowiadać. Jedna z centralnych postaci polskiego jazzu – uważany za jednego z największych popularyzatorów muzyki jazzowej w Polsce, saksofonista tenorowy i barytonowy, kompozytor, aranżer, dyrygent, krytyk. W 1958 r. jako pierwszy polski jazzman wystąpił w Stanach Zjednoczonych, na festiwalu w Newport. Po tym koncercie występował w wielu miastach USA, a następnie w Europie, Indiach, Afryce i Azji. W tym samym roku, na festiwalu Jazz 58 w Warszawie (późniejszym Jazz Jamboree) zaprezentował pierwszą w historii kompozycję jazzową wykorzystującą polski folklor pt. „Bandoska in Blue”. Nieprzerwanie od 1970 r. prowadzi audycję „3 kwadranse jazzu” na antenie Radiowej Trójki, czyli już ponad 46 lat.
Zobacz zdjęcia laureatów:
[Best_Wordpress_Gallery id=”155″ gal_title=”20170111000000″]